
امروز دهمین سال از شروع روضه هست و خیلی خوشحالیم که این جلسه به مناسبت وفات حضرت ام البنین برگزار شده است.
امروز قرار است در مورد این شخصیت بزرگوار و گمنام صحبت کنیم.
یک جملهای در زیارت عاشورا وجود دارد: اللَّهُمَّ اجْعَلْنِي عِنْدَكَ وَجِيهاً بِالْحُسَينِ عَلَيهِالسَّلام فِي الدُّنْيا وَ الآخِرَة». خدا من را به واسطه امام حسین (ع) آبرومند کن.
انسان چگونه میتواند به واسطه امام حسین (ع) آبرومند شود؟
این جمله زیارت عاشورا در مورد حضرت ام البنین محقق شده است.
ایشان چهار فرزند خودشان را در کربلا، فدای امام حسین (ع) میکنند. آن چیزی که موجب ناراحتی ایشان میشود، شهادت امام حسین (ع) است. و ایشان هر آنچه داشتند را فدای امام خودشان کردهاند و نزد ایشان آبرومند هستند.
ما همیشه به دنبال حفظ داراییها و تعلقات خودمان هستیم. ما هیچ وقت نمیخواهیم از تعلقات خودمان جدا شویم.
بعضی از آدمها برخلاف دیگران زندگی میکنند. آنها دارایی کسب میکنند تا آن دارایی را تقدیم کنند. مثلا بچهدار میشوند که بچه خودشان را در راه امام فدا کنند. آدمهایی که دارایی کسب میکنند تا آن را در مسیر امام خرج کنند خیلی ویژه هستند. این نوع زندگی کردن یک تربیت ویژهای میخواهد.
این تربیت از چه مسیری به دست میآید؟
۱- خودمان رصد جدی روی نفسانیت و تعلقات خودمان داشته باشیم.
۲- مادری داشته باشیم که ما را اینگونه تربیت کند.
امام علی (ع) همسر خودشان حضرت زهرا (س) را به عنوان کسی که ایشان را در مسیر حق همراهی کنند انتخاب کردهاند.
مادر در پالایش نفس و زندگی بر خلاف غرایز خیلی میتواند تأثیرگذار باشد.
داستان یکی از پیامبران اولوالعزم در قرآن از جایی شروع میشود که مادربزرگشان برای محرر و آزاده بودن ایشان از قید تعلقات دعا میکنند: إِذْ قَالَتِ امْرَأَتُ عِمْرَانَ رَبِّ إِنِّي نَذَرْتُ لَكَ مَا فِي بَطْنِي مُحَرَّرًا فَتَقَبَّلْ مِنِّي ۖ إِنَّكَ أَنْتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ.
اثم و عدوان و برّ و تقوی با کلمه تعاونوا در قرآن آمده است:
سوره مائده: يَـأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تُحِلُّواْ شَعَـئِرَ ٱللَّهِ وَلَا ٱلشَّهْرَ ٱلْحَرَامَ وَلَا ٱلْهَدْيَ وَلَا ٱلْقَلَـئِدَ والامین ٱلْبَيْتَ ٱلْحَرَامَ يَبْتَغُونَ فَضْلا مِّن رَّبِّهِمْ وَرِضْوَنا وَإِذَا حَلَلْتُمْ فَٱصْطَادُواْ وَلَا يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَـَانُ قَوْمٍ أَن صَدُّوكُمْ عَنِ ٱلْمَسْجِدِ ٱلْحَرَامِ أَن تَعْتَدُواْ وَتَعَاوَنُواْ عَلَى ٱلْبِرِّ وَٱلتَّقْوَى وَلَا تَعَاوَنُواْ عَلَى ٱلْإِثْمِ وَٱلْعُدْونِ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ إِنَّ ٱللَّهَ شَدِيدُ ٱلْعِقَابِ(٢)
اى كسانى كه ايمان آوردهايد! شعائر و حدود الهى (و مراسم حج را محترم بشمريد! و مخالفت با آنها) را حلال ندانيد! و نه ماه حرام را، و نه قربانیهاى بىنشان و نشاندار را، و نه آنها را كه به قصد خانۀ خدا براى به دست آوردن فضل پروردگار و خشنودى او مىآيند! اما هنگامى كه از احرام بيرون آمديد، صيد كردن براى شما مانعى ندارد. و خصومت با جمعيّتى كه شما را از آمدن به مسجد الحرام (در سال حديبيه) بازداشتند، نبايد شما را وادار به تعدّى و تجاوز كند! و (همواره) در راه نيكى و پرهيزگارى با هم تعاون كنيد! و (هرگز) در راه گناه و تعدّى همكارى ننماييد! و از (مخالفت فرمان) خدا بپرهيزيد كه مجازات خدا شديد است!
اثم و عدوان و برّ و تقوی با کلمه تناجی هم آمده است:
سوره مجادله: يَـأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ إِذَا تَنَجَيْتُمْ فَلَا تَتَنَجَوْاْ بِٱلْإِثْمِ وَٱلْعُدْوَنِ وَمَعْصِيَتِ ٱلرَّسُولِ وَتَنَجَوْاْ بِٱلْبِرِّ وَٱلتَّقْوَى وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ ٱلَّذِي إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ(٩)
اى كسانى كه ايمان آوردهايد! هنگامى كه نجوا مىكنيد، و به گناه و تعدّى و نافرمانى رسول (خدا) نجوا نكنيد، و به كار نيك و تقوا نجوا كنيد، و از خدايى كه همگى نزد او جمع مىشويد بپرهيزيد!
وَتَعَاوَنُواْ عَلَى ٱلْبِرِّ وَٱلتَّقْوَىوَلَا تَعَاوَنُواْ عَلَى ٱلْإِثْمِ وَٱلْعُدْوَنِ
اثم: گناه و کاری است که ضرر آن به خودمان میرسد و به دیگری آسیبی نمیرساند.
عدوان: کاری است که آسیب آن به دیگری هم وارد میشود.
گاهی اوقات تعاونیها میتوانند هم به خودمان آسیب وارد کند و هم به دیگران!
فَلَا تَتَنَجَوْاْ بِٱلْإِثْمِ وَٱلْعُدْوَنِ وَمَعْصِيَتِ ٱلرَّسُولِ وَتَنَجَوْاْ بِٱلْبِرِّ وَٱلتَّقْوَى
آدمها قبل از نجوای با همدیگر، یک نجوای درونی هم دارند!
در نجوای بیرونی، از دل خودمان پرده برداری میکنیم!
خداوند گفته است در مورد برّ و تقوی با همدیگر نجوا کنید!
پس اول باید مفهوم برّ و تقوی را در درون خودمان پیدا کنیم و آن را درست و دقیق بشناسیم تا به دیگران هم منتقل کنیم.
کسانی میتوانند تعاونی تشکیل دهند و برای دیگران عون شوند که اول در درون خودشان کلمات و واژهها را دقیق فهم کرده باشند.
در تبلیغی که برای کتاب صحیفه فاطمیه پخش شده است گفته میشود حضرت زهرا (س) به ما نعمت کلمات و صحبت کردن را یاد دادهاند. حضرت زهرا (س) در نجوای درونی خودشان، اینقدر مأموریت و رسالت و جهان را شناختهاند که وقتی دعا میکنند، اینگونه برای ما قابل استفاده میشود.
بنابراین یکی از عناصر کلیدی در ساختن تعاونیها، داشتن نجوای درونی و شناخت اولیه است که ابتدا باید درونی شود و بعد به بیرون انتقال داده شود.
حالا وقتی تعاونی ساخته میشود، خیلی از اوقات در ابتدای راه زمین میخورد و بعد از مدتی جمع آدمها از بین میرود.
یکی از کارهایی که در ساخت جمعها باید انجام دهیم این است که مدام خودمان و نیتهایی که برای تشکیل این جمع داشتهایم را رصد کنیم. رصد دائمی و استمرار داشتن در این مسیر خیلی مهم است.
وقتی به ام البنین فکر میکنید چه تصویری در ذهن شما میآید؟
یک درختی که پر ثمر است. درختی که توانسته است میوهای مثل حضرت عباس (ع) را بدهد!
حضرت ام البنین در زندگی خودشان خیلی استمرار و استقامت داشتهاند.
تصویر دکور این نشست روضه چیست؟
یک درخت است.
اما یک درخت خاص است که حاصل تداوم و استمرار است.
درخت، دایرههایی دارد که یک نقطه مرکزی دارند و نقاش برای کشیدن آنها، دست خودش را از روی کاغذ برنداشته است و در کشیدن آنها استمرار داشته است.
انسانهایی میتوانند تعاونیهای موفقی بسازند که دائما حواسشان به نجواهای درونی خودشان باشد و خودشان را رصد کنند و ضمنا استمرار و استقامت را در زندگی حفظ کنند.
انشاءالله با توسل به حضرت ام البنین ما هم بتوانیم جزء این افراد در زندگی خودمان باشیم.
فردا که وفات حضرت ام البنین است، روز تکریم مادران و همسران شهدا نیز هست.
قرارمان با یکدیگر این باشد که ان شاءالله به یکی از مادران یا همسران شهدا، عرض ارادتی داشته باشیم.