یادداشت‌ها
تاریخ انتشار:
۱۴۰۳/۱۲/۲۶
آن زیباییِ اعظم
یکی از واژه‌های کتاب عربی دانش آموزان دهمی‌ام "بُحَیرة" است؛ یعنی دریاچه.
"دریاچه" خیلی کلمه‌ی معمولی‌ای است. قبول دارید؟!
مثل بیست و چند کلمه دیگری که در واژه‌نامه آن درس آمده، می‌شود خواند و از کنارش رد شد...
اما این "دریای کوچک" هر سال یک داستانی سرهم می‌کند تا ما را با خودش به خانه‌ی کسی ببرد. برای همین، یک جور دیگری دوستش دارم. اصلا احترام می‌گذارم به خودش، قصه‌اش و از همه بیشتر وزنش!
می‌گویم بچه ها "بُحَیر" بر وزن چی است؟
مِنّ و مِن می کنند و کمی جواب‌های پرت می‌دهند تا یکی‌شان داد بزند: فُعَیل!
- آفرین!
"بحر" چی می‌شد؟
میگویند: دریا
- سه حرف اصلی‌اش را می‌بری بر وزن فُعَیل می‌شود بُحیر یعنی دریاچه.
جَبَل کوه است. تپه را میگویند؟؟ جُبَیل!
نگاه کنید! وزن "فُعَیل"، کوچک می‌کند. به اصطلاح اسم مُصَغّر می‌سازد.
رودخانه‌ی کوچک می‌شود نُهَیر، شکوفه‌ی کوچک می‌شود زُهَیر...
حالا حسَن یعنی چی؟
میگویند: زیبایی، خوبی!
ببریدش بر وزن فُعَیل!
یکهو صدای واااااای‌شان در کلاس می‌پیچد.
یعنی دوزاری‌شان افتاده و از فهم ریشه‌ی یک اسم آشنا، کیف کرده‌اند.
- یعنی چون برادر کوچکتر بوده؟!
- یعنی زیباییِ کوچکتر!!
شروع می‌کنند به حدس زدن برای دلیل این کوچک شدن. می‌گویم برعکس! زیبایی را کوچک نکنید! عظمت "حسن" را تماشا کنید!
"حسین" را تصور کنید. با آنهمه مهربانی و بزرگی‌اش که عالم همه دیوانه‌ی اوست!
اگر آن همه شگفتی و دلبری که در وجود امام حسین است، تازه کوچک است در برابر برادرش، ببینید "حسن" چه می‌تواند باشد!!
سریع می‌روم سراغ کلمه بعدی. می‌گذارم "کلمه" خودش کم کم توی مغزشان دم بکشد.
می‌دانم این وزنِ ساده حتی با این سه حرف فوق‌العاده، نمی‌تواند معرفی جامعی از یک امام بسازد.
اما شاید یک روزی اگر در هیئتی، مجلسی، دسته‌ای دلشان برای امام حسین رفت (که حتما می‌رود)، همین مهندسی معکوس از نامی مصغّر شده، کمی از مظلومیتِ برادر بزرگتر او کم کند...
یک روزی...
شاید...
تولد آن خوبیِ بزرگ، آن زیباییِ اعظم، کریمِ مظلومِ اهل بیت، امام حسن مجتبی - علیه السلام - مبارک!
تاریخ انتشار:
۱۴۰۳/۱۲/۰۸
میان ما و شما عهد در ازل بسته است!
این متن بر اساس دو واقعیت مهم نوشته شده است. این دو گزاره به قدری واضح‌اند که نیاز به هیچ توضیح اضافه‌ای ندارند:
واقعیت اول:
ما خیلی کم قرآن می‌خوانیم. در مناسبت‌های مهم، شب‌های قدر، بدرقه اموات، لحظه‌های رویایی و حال خوب و بدمان، قرآن گزینه اول نیست! حتی یکی از گزینه‌ها هم گاهی نیست. آن‌قدر که زیارت و مداحی و چیزهای دیگر هست!
واقعیت دوم:
ما هیچ راه نجاتی جز قرآن نداریم که اولین شرط بهره‌مندی از آن، تلاوت و تدبر و انس مستمر با آن است.
فرض کنیم با همین دو گزاره مجاب شده باشیم.
حالا از کجا باید شروع کرد؟
مرحله اول: شروع به خواندن کنید
خواندن ساده. یک قرار ثابت هفتگی یا روزانه برای مواجهه مستقیمی که باب دوستی را باز کند. روزی ۱۵ دقیقه مثلاً.
پیشنهاد اول:
می‌توانید به گروه‌های انجام ختم جمعی قرآن ملحق شوید. در این گروه‌ها هر فرد در طی یک دوره چندماهه موفق به یک دور ختم کامل می‌شود. در عین حال، هر روز همه اعضا در یک ختم قرآن سهیم خواهند بود.
پیشنهاد دوم:
ساعتی از روز را برای قرائت قرآن در نظر بگیرید یا خالی کنید. سعی کنید این ساعت، زمان امن و بی‌حاشیه‌ای باشد که معمولاً در اختیار خودتان است؛ مثلاً بعد از نماز صبح یا عشاء. این را به‌عنوان زمان ثابت در نظر بگیرید. فکر کنید با شخص مهمی در آن ساعت جلسه دارید و حسابی
مراقبش باشید که از دست نرود. البته اشکالی ندارد اگر یک وقتی کاری پیش بیاید. از قرار گذاشتن نترسید. اگر احیانا مشکلی برایتان در آن بازه زمانی پیش آمد، در وقت دیگری جبران می‌کنید.
پیشنهاد سوم:
این را باید اول‌ازهمه می‌گفتیم: لطفاً لطفاً لطفاً یک قرآن شخصی داشته باشید. خوب است قرآنتان خوش‌دست و سبک و قابل‌حمل و دارای ترجمه باشد. می‌توانید برای نشان‌دار کردن آیاتی که با ذهن شما بازی می‌کنند از استیکر یا ماژیک هایلایت استفاده کنید. هم قرآنتان شخصی‌تر می‌شود و هم همیشه برای لحظه‌های خاص و خلوت موضوعی دارید که به آن فکر کنید. کافی است قرآنتان را باز کنید تا یادتان بیاید.
پیشنهاد چهارم:
پیشنهاد چهارم: می‌توانید به جای برنامه قرائت روزانه که شامل چند صفحه در هر روز می‌شود، قرارهای هفتگی تنظیم کنید. یک سوره یا بخشی از آن را موضوع هفته قرار بدهید و روز اول بخوانیدش، روز دوم به ترجمه توجه کنید، روز سوم و سایر روزها به آن فکر کنید و سعی کنید آن را در زندگی بیینید.
مرحله دوم: لوازم انس با قرآن را فراهم کنید
برای تحقق انس و معاشرت روزانه، نیاز به لوازمی دارید که خوب است آنها را با هم و قدم‌به‌قدم فراهم کنید.
پیشنهاد اول:
یک اپلیکیشن قرآنی در گوشی موبایلتان نصب کنید. قرآن هادی و حبل المتین پیشنهادهای ما هستند.
برای دانلودکردن اپلکیشن موبایلی هرکدام فقط لازم است روی نامشان کلیک کنید.
پیشنهاد دوم:
یک اپلیکیشن واژه‌نامه عربی به فارسی و بالعکس در گوشی‌تان داشته باشید. برنامه‌های "التحقیق" و "المعانی" خیلی توصیه می‌شوند.
برای دانلودکردن اپلکیشن موبایلی هرکدام فقط لازم است روی نامشان کلیک کنید.
پیشنهاد سوم:
به نحوی برای خودتان ترجمه‌های روان و قابل فهم را جور کنید. چه در موبایل و چه به عنوان قرآن شخصی. حتماً ترجمه آیت اله مشکینی و ترجمه بر اساس تفسیر المیزان را ببینید. دو تا از بهترین ترجمه های موجود این ها هستند.
مرحله سوم: در جلسات قرآنی شرکت کنید
هم‌زمان با دو مرحله قبل یا بعد از تحقق آنها، در جلسه‌ای ماهانه یا هفتگی برای انس با قرآن شرکت کنید.
پیشنهاد اول:
این جلسات می‌تواند به‌صورت دوره آموزشی باشد یا به‌صورت عمومی برگزار شود. حالت اول حتما شما را به خروجی خواهد رساند. اما در حالت دوم ممکن است کمی تنبلی کنید و به‌خاطر استمرارنداشتن در تکرار و تمرین پیشرفتی در بلندمدت احساس نکنید.
پیشنهاد دوم:
اگر دنبال یک برنامه سبک و مستمر و ارزشمند می‌گردید که همه اعضای خانواده بتوانند در آن شرکت کنند، این پیشنهاد را بررسی کنید: باشگاه قرآنی نور
پیشنهاد سوم:
اگر دوره یا کلاس جدی می‌خواهید، مدرسه دانشجویی قرآن و عترت را ببینید. آنجا برای هر سن، سطح و حتی رشته تخصصی، کلاس قرآن مجزایی تعریف شده است.
مرحله چهارم: پرونده‌تان را کلفت‌تر کنید!
برای قرآن و خودتان ماجرا بسازید. رابطه را عمیق‌تر کنید. با سوال، دل‌نوشته، قرار و مرور، ساختن روابط جدید و تحکیم آنها را ادامه بدهید.
پیشنهاد اول:
یک دفترچه کوچک داشته باشید که مخصوص سوالات قرآنی شما باشد. یک ماژیک هایلایت یا مداد رنگی هم داشته باشید که آیات مد نظرتان را هنگام قرائت نشان‌دار کنید.
پیشنهاد دوم:
یک حلقه کوچک با دوستان نزدیک خود تشکیل دهید و گهگاه یا در قرارهای ثابت روزانه، هفتگی یا ماهانه، درباره آنچه به چشمتان آمده و در دفتر یا حاشیه قرآنتان ثبت کرده‌اید، گفتگو کنید.
سوالاتی که همیشه دنبال جوابش هستید. و اگر به طور معمول پیدا نشد برای پاسخ آنها به امام زمان توسل می‌کنید. با وجود چنین دفترچه ای همیشه حرفی برای گفتن با امام زمان دارید.
پیشنهاد سوم:
اگر استاد خوش‌بیانی پیدا کردید، وارد کانال یا سایت مرتبط با او شوید و صوت جلسات تفسیر یا تدبر او را در زمان فراغت گوش کنید. تا کم کم نگاه شما را تغییر بدهد. ما در زمینه استاد چیت‌چیان را پیشنهاد می‌کنیم.
مرحله پنجم: ادامه بدهید!
ادامه بدهید... خسته نشوید... رها نکنید... از خود قرآن بخواهید در فهم خودش کمکتان کند. او زنده است. پاسخ شما را می‌دهد و شفاعتتان می‌کند!
اگر این مطلب برایتان مفید بود، با دوستانتان هم آن را به اشتراک بگذارید. شاید همین اشاره‌ی ساده آغاز عهدها و گفتگوهای بابرکت قرآنی باشد!
تاریخ انتشار:
۱۴۰۳/۱۰/۲۱
مجمع جهانی روضه امام جواد (ع)
خواب دیدم قرار بود برای روضه یادبودی تهیه کنیم. یک دستگاه بزرگ گلدوزی را با ۵-۶ نفر به طور تمام وقت به کار گرفته بودیم. خادم‌ها به‌کوب پای دستگاه، کار می‌کردند. دوخت عجیب و با کیفیتی از کار در آمده بود. با یک طرح رنگارنگ و جالب. روی پارچه‌ای که به نظر جیر می‌رسید.
پایینِ طرح گلدوزی نوشته‌ای با رنگ زردِ مسرّت‌بخش و خطِ خوش دوخته شده بود:
مجمع جهانی روضه امام جواد (ع)
وسطش یک درخت بلند بود که ریشه‌های عمیقی داشت. ریشه‌هایش همه پایین کادر را گرفته بود. کنار درخت، ۵ نهال کوچک بود. سر هرکدام یک کره‌ی زمین، یک جهان! پایین هر نهال، به جای ریشه‌اش از زیر خاک یک خورشید می‌درخشید!
مشهد بودم. خرداد ۱۳۹۷. بیدار شدم و خوابم را نقاشی کردم و فرستادم برای فرزانه. روی زمین بند نبودم از شعف لمس آن جیر گلدوزی شده. از آن رنگ‌ها...
برگشتم به تهران. روضه در همان خانه ۸۰ متری ته بن بست توحید در طرشت ادامه پیدا کرد.
از این محله و آن محله کلی مهمان داشتیم ولی خیلی دور بودیم از آن عنوان.
کرونا که شروع شد، کم کم اتصال بیشتری با بچه‌های آنطرف مرز پیدا کردیم. آنها که مهاجرت کرده بودند یا به خاطر درس و کار، مدت‌ها بود ندیده بودیمشان، توی اسکای روم آنلاین می‌شدند و دست تکان می‌دادند.
قند توی دلمان آب می‌شد اما هنوز خیلی فاصله داشتیم.
پایگاه‌های قاصدکی که راه افتاد و از مرز‌های غربی خودش را به نجف اشرف رساند، با خودم فکر می‌کردم شاید حالا وقتش باشد که خورشید‌ها را از زیرخاک دربیاوریم... اما بازهم انگار زود بود!
امشب
در همین جمعه مصادف با نهم رجب که زیر سختی اتفاقاتش چندبار تا مرز افسردگی رفتم... از لوزان یک عکس به دستم رسید. این یادبودهای روضه بود! توی دست بچه‌های سوئیس... که همین چهارشنبه از کوره‌ای در تهران بیرون آمده بودند...
پلک به هم زدنی
پرواز با مسافری
و رسیدنی!
هنوز هم خیلی دوریم. حتما این را بعدها که نزدیک‌تر شدیم به آن خورشیدهای طلایی، اعتراف خواهیم کرد.
اما حالا فکر می‌کنم راه همین جاست!
تا اینجا را درست آمده‌ایم.
و اگر بشارت، یعنی آنچه قلب را مطمئن می‌کند از مسیری که پشت سر گذاشته
ما در حال دریافت بشارتیم
در شب میلاد
شبی که آن بالاها حتما جشن است
و حتما فرزانه در آنجا، دوتا شیرینی اضافه، از دیسی که حوری می‌گرداند، برای ما بر می‌دارد
می‌پیچد پَرِ شالش تا خیلی زود کام ما را با آنها شیرین کند! تک‌خور نبود رفیق ما!
به گمانم صف شدن برای امام این شکلی است.
خیال می‌کنم روزی که ما نباشیم شما ۱۵-۱۶ ساله‌ها این خط را ادامه می‌دهید که اگر آقا آمد و فرمود: چه کسی می‌تواند پیام ما را برساند؟
بچه‌های روضه امام جواد دست بلند کنند بگویند: ما هدایای شما را هرطور بود رساندیم، پیام را که حتما می‌رسانیم!
پ.ن: و چه کسی امشب از همه بی‌قرارتر است؟!
تاریخ انتشار:
۱۴۰۳/۱۰/۱۷
پیشنهاداتی برای اعتکاف نوجوانان و برنامه‌های ممکن در آن
این پیشنهادنامه بر اساس تجربه گروه روضه امام جواد (علیه السلام) که بیش از ۸ سال سابقه فعالیت برای دختران نوجوان را دارد نوشته شده است. اگرچه تجربه این گروه در برگزاری اعتکاف رجب زیاد نیست اما مجموعه برنامه‌های مذکور ممکن است بتواند با تغییراتی برای سایر گروه‌های سنی و آقایان نیز مفید باشد.
برنامه‌ها بر اساس چند معیار مختلف قابل تقسیم‌بندی هستند:
۱- بر اساس محتوا شامل:
- برنامه‌هایی با محوریت قرآن
- برنامه‌هایی با محوریت اهل بیت
- برنامه‌هایی برای شناخت مناسک و اهمیت آن
- برنامه‌هایی برای شناخت خداوند و اسماء و صفات او
۲- بر اساس تقدم زمانی از بدو ورود و پذیرش معتکفین تا پایان روز سوم. شامل این قسمت‌ها:
- ثبت‌نام و پیشواز
- ورود و پذیرش
- بسته محتوایی و فرهنگی
- افتتاحیه و نیت
- سحری و افطاری
- برنامه‌های محتوایی و گعده‌ها
- اختتامیه و یادبود
۳- بر اساس قالب شامل:
- برنامه‌های مناسبتی (ولادت امیرالمومنین علیه السلام و شهادت حضرت زینب علیهما السلام)
- کلاس‌های آموزشی
- حلقه‌های گفتگو برای تبیین موضوعات
- اعمال عبادی
در این یادداشت تلاش می‌کنیم به صورت مختصر به توضیح این برنامه‌ها و تجربه‌نگاری بپردازیم. این پیشنهادات را می‌توانید در فایل پیوست مطالعه نمایید.